Tok nettkurs, fekk nytt liv

10 % av Noregs befolkning har irritabel tarmsyndrom (IBS), eitt av fire tilfelle er alvorlege, men svært få oppsøkjer lege fordi det er skamfullt. No tilbyr Haukeland – som første sjukehus ut i Noreg - kurs på internett for denne pasientgruppa og resultata er svært oppløftande.

 

- Å gå på kurs har vore livsendrande for fleire av pasientane våre. Kort tid etter kursstart rapporterer pasientane at dei opplever markant forbetring når det gjeld å unngå feil mat, helsebekymringar, nedstemtheit, aktivitetsnivå og sosial åtferd. Etter eit halvt år er resultata dei same, i tillegg til at pasientane seier dei har fått betre sjølvbilete. Pasientane fortel òg om svært reduserte symptom og mindre smerte. Nokre nettkursdeltakarar har rapportert å bli tilnærma symptomfri, seier Berentsen.

 

Anne-Kristin er ein av dei som har testa ut nettkurset. Hennar historie er dessverre ikkje unik. Etter ein mageinfeksjon for vel ti år sidan forsvann ikkje plagene. Fastlegen sa til slutt: «Du har truleg IBS, det må du berre lære deg å leve med!». Den unge jenta gjorde det ho kunne for å skaffe seg informasjon på eiga hand, men det var ikkje før ho ved ein tilfeldigheit kom i kontakt med ein gastroenterolog på Haukeland, via ein venninne som forskar på sjukehuset, at ho blei tilstrekkeleg undersøkt og omsider fekk diagnosen IBS.

 

- Eg var så letta over at eg ikkje hadde ein meir alvorleg sjukdom, innrømmer Anne-Kristin.

 

Mange av symptoma er skumle og lik dei som kan vere teikn på alvorleg sjukdom, derfor er det viktig å luke ut det før diagnosen blir sett.

 

Anne-Kristin seier ho har vore heldig og fungert fint i jobb trass i plagene. Noko av det vanskelegaste før ho fekk diagnosen og tok kurset, var at ho gradvis over fleire år hadde begynt å trekke seg unna sosiale hendingar med familie og vener. Med ny og betre kunnskap frå Mage-tarm-skulen har dette forandra seg.

I tillegg er ho ikkje lenger like trøytt og sliten, har mindre hovudpine og muskelsmerter i nakke/rygg.

 

- Eg skjønte ikkje at det var ein samanheng mellom IBS og dei plagene òg, men det er jo ein stor del av symptoma knytt til diagnosen. For meg gav den delen av kurset med manuell fysioterapeut heilt ny kunnskap.

Men det som har vore heilt avgjerande for Anne-Kristin sin tilfrisking er at ho følgde lavFODMAP-dietten til punkt og prikke for å finne ut kva det er ho blir dårleg av å ete. Ho hadde lese ein del om lavFODMAP og testa det ut litt til og frå tidlegare, men på kurset fekk ho den forståinga, støtta og motivasjonen som skulle til for å lukkast med å gjennomføre vekene med eliminasjon og reintroduksjon.

 

- No veit eg kva eg kan ete for å leve med minst mogleg symptom, men samstundes ha eit variert og vanleg norsk kosthald. Sjølv om det var ein krevjande periode når eg skulle eliminere mange daglegdagse matvarer, for så introdusere dei igjen litt etter litt, er det ingen tvil om at det er nødvendig  for å få det betre, understrekar ho.

Då Anne-Kristin fekk tilbod om å ta kurset på nett var ho ikkje i tvil og ho har aldri angra.

 

- For meg har det utelukkande vore fordelar å ta kurset slik. Eg slapp å ta fri frå jobb, eg kunne ta det når det passa meg, og eg kunne bruke den tida eg trengte på kvar modul før eg gjekk vidare. På det ordinære todagarskurset var det i tillegg 6-7 månaders ventetid, med nettkurset kunne eg komme i gang straks, seier Anne-Kristin.

 

- Før eg takka ja var det berre ein ting eg var bekymra for, og det var at eg ikkje skulle få personleg oppfølging sidan eg aldri møtte behandlarane ansikt til ansikt. Frykta var utan grunn. Eg blei følgt opp individuelt og det var lett å få hjelp dersom eg hadde spørsmål undervegs, på nettet.

Det tok nesten åtte år frå Anne-Kristin blei sjuk til ho fekk hjelp.

 

- Eg trur ikkje eg hadde tort å gå til fastlegen om ikkje det var fordi eg hadde symptom som gjer at du vil sjekke at det ikkje er noko farleg. Dette er jo flaut å snakke om, men derfor er det ekstra viktig for meg å fortelje om dette tilbodet. Eg vil at folk skal vite at det går an å få hjelp til å ha eit godt liv til tross for IBS. Eg leita sjølv i mange år etter kunnskap om IBS på nett og blir skremd av å sjå kor mange feile råd som blir gitt i jungelen av informasjon. Det er den andre viktige grunnen til at eg fortel mi historie.

 

Prosjektleiar Birgitte Berentsen bekreftar det Anne-Kristin seier. Ho fortel om pasientar med mykje skam og som er nedst på prioriteringslista til spesialisthelsetenesta. I tillegg er det mange der ute med mangelfull kunnskap om diagnosen, men som likevel kjem med anbefalingar om kva du bør gjere.

 

- Det er heilt vanleg å ha mange spørsmål knytt til å bli diagnostisert med irritabel tarmsyndrom, men dessverre òg vanleg å ikkje ha så mange å spørje. Eg høyrer støtt om folk som blir møtt med at problema sit i hovudet, sjølv om plagene er knytt til typiske symptom på IBS, seier Berentsen.