Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
- Ein milepæl for kreftpasientar landet over
Ved foten av Ulriken vart eit viktig steg for framtidas kreftbehandling i Norge markert i dag. Under skyfri himmel vart grunnsteinen for protonsenteret ved Haukeland universitetssjukehus fylt og forsegla.
Publisert 19.04.2022
Sist oppdatert 30.05.2022
- Betre kreftbehandling gjer at dei fleste av oss overlever kreft – og mange lever lenge. Samtidig har den verknadsfulle behandlinga si pris. Minst 1 av 3 vert ramma av seinskadar. Mange må leve med biverknader, nye plager og forringa livskvalitet etter behandling. Det er her den meir presise og skånsame protonbehandlinga kjem inn. Protonbehandling som pasientar vil få her vil bidra til at fleire menneske kan leve normale liv etter kreftsjukdom, sa statsråd og helseminister Ingvild Kjerkol i si helsing.
- Protonbehandling som pasientar vil få her vil bidra til at fleire menneske kan leve normale liv etter kreftsjukdom, sa statsråd og helseminister Ingvild Kjerkol i si helsing på grunnsteinsnedlegginga ved protonsenteret på Haukeland.
Endelig til Norge I 2024 skal protonsenteret i Haukelandsbakken stå ferdig. Mellom 10 – 15 prosent av pasientene som i dag får tradisjonell strålebehandling, vil ha betre nytte av den nye formen for stråleterapi. Dette utgjer 1000-1500 pasienter pr år.
Då slepp onkolog Tor-Christian Aase Johannesen å sende sine protonpasientar til utlandet slik han måtte gjere med Knut-Helge Nesse (25). Saman fortalde dei si historie for forsamlinga.
- Eg hadde vondt i hovudet, det var plagsamt når eg las. Jus-studiar er vanskelig nok frå før, så eg gjekk til legen, for dette måtte eg bli kvitt, fortel Nesse.
Etter utgreiing både på Lillehammer og i Oslo vart det klart at Knut-Helge hadde ein sjeldan svulst i hovudet. Behandlinga ville han helst ha i Bergen, nær heimen på Sotra.
- Saman med kirurgane vart vi einige om å operere ut så mykje som mogeleg før vi vurderte vidare behandling. Under operasjonen såg ein at svulsten lå slik til at det var vanskelig å få bort alt utan å risikere ein større bløding. Vi fann ut at protonstråling var det rette for å fjerne restane og valde dette for og med Knut-Helge, fortel Aase Johannesen.
- Eg vart frisk! For eit år sidan var han ferdig behandla. Saman med legen sin Tor-Christian Aase Johannesen fortalde Knut-Helge Nesse si historie om protonbehandling i Tyskland.
På dagen for grunnsteinsnedlegginga er det eit år sidan Knut-Helge var ferdigbehandla i Heidelberg i Tyskland.
- Eg var der i 50 dagar for å få behandling. Det kunne ikkje gått betre. Då eg kom heim var det ikkje spor av svulsten. Eg vart heilt frisk, og er ufatteleg glad for at eg fekk moglegheita til å få protonbehandling, fortel Nesse.
Samstundes legg han ikkje skul på at det var tøft å skulle reise ut for å få behandling – midt under ein pandemi – og midt i ei krevjande sjukdomsfase.
- Eg skulle gjerne unngått den ekstra belastninga det er å reise ut av landet midt i behandlinga. Det er svært bra at protonbehandling no kjem til Bergen og Noreg, seier Nesse.
- Eg er glad for at vi kunne tilby protonbehandling til Knut-Helge. Det minimerte risikoen for å påføre han skadelege biverknader. No ser vi fram til å kunne tilby dette til fleire pasientar her ved protonsenteret her i Haukelandsbakken.
Ein merkedag - Når statsråden i dag legg ned grunnsteinen for protonsenteret, legg ho òg grunnsteinen for mykje ny kunnskap. Dette er viktig for pasientane, i tillegg er det motiverande for fagfolka - og for oss alle, i stort, sa Agnes Landstad, styreleiar i Helse Vest om det komande protonsenteret i Bergen.
- Det er ei stor ære å få vere her i dag, dette er ein merkedag. I Kreftforeningen snakkar vi om at eit redda liv også skal levast – og nettopp derfor er det så viktig at vi får protonbehandling til Noreg, ei behandling som gir færre langtidsbivrknader og seinskader, sa leiar Ingrid Stenstadvold Ross.
- Det er ei stor ære å få vere her i dag, dette er ein merkedag, sa leiar Ingrid Stenstadvold Ross i Kreftforeningen. Ho deltok i samtale med Morten Reymert, leiar av den nasjonale styringsgruppa og viseadmministerende direktør ved Oslo universitetssykehus, Gottfried Greve frå UiB, rektor Gunnar Yttri ved HVL og Inger Cathrine Bryne,administrerande direktør i Helse Vest.
Stenstadvold Ross er også opptatt av kva det komande protonsenteret vil ha å seie for pasientar si deltaking i kliniske studiar.
- Her er det bestemt at 75 prosent av pasientane skal delta i kliniske studier, og det er vi veldig glade for. Så veit vi at i dag er det slik at deltaking i kliniske studiar er svært varierande alt etter kor i landet pasientane bur. Protonsenteret skal vere for pasientar frå heile landet, og mi oppmoding til dykk her i dag er derfor at pasientar frå heile landet også må inkluderast i dei kliniske studiane.
Morten Reymert, viseadministrerande direktør OUS og leiar av nasjonal styringsgruppe kunne forsikre Stenstadvold Ross om at dette vil skje. Han framheva det gode samarbeidet i det nasjonale virksomheitsprosjektet.
Eit behandlingstilbod for alle
Det vert no bygd to protonsentre parallelt i Noreg, eit ved Radiumhospitalet i Oslo og eit ved Haukeland universitetssjukehus. Saman skal dei ta i mot pasientar frå heile landet.
Ordfører i Bergen, Rune Bakervik, la dagens utgåver av Bergens Tidende og Bergensavisen som tidsvitne i grunnsteinen. Sjølv om desse er lokale forsikra han forsamlinga om at Bergen vil ta godt i mot protonpasientar frå heile landet.
- No skal de her i Vest fullføre bygget, og i samarbeid med oss andre, både lokalt, nasjonalt og internasjonalt, ta norsk kreftbehandling eit viktig steg inn i framtida, avslutta Kjerkol.
Leiar i Barnekreftforeninga, Trine Nicolaysen, la Gullsløyfa, det internasjonale symbolet for kreft blant barn og unge, i grunnsteinen.
Ringen er slutta: Hans Petter Eikesdal er direktør ved avdeling for medisinsk fysikk og kreftbehandling i Helse Bergen. Han la ein porselensring i grunnsteinen. Dette er ein del av akselerasjonsrøret til van de Graaff generatorane som var i bruk i Bergen frå 40-talet.
Odd Harald Odland respesenterte dei tilsette ved å legge doseplanar for foton og proton i grunnsteinen.
En trio fra Kvinneklinikken stod for den musikalske åpninga; Anne Veddeng, Martha Vadset og Sigrun Skjælaaen Dahl sang If you ever really loved a woman.
Albert fekk protonbehandling - og framtida tilbake
Albert var svært aktiv på fotballbana. Toppidrettsgymnas var neste stopp. Så kom smertene - og etter kvart diagnosen. Ewings sarkom, ein hissig krefttype som rammar barn og unge, sat i bekkenet. Korleis ville framtida no bli for den lovande fotballspelaren?
