Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
logo Helse Bergen

Diagnose

Malabsorpsjonssyndrom

Malabsorpsjon betyr manglande evne til å ta opp næringsmiddel i tarmen. Dette kan komme av spesifikke medfødde tilstandar eller komme som følgje av sjukdommar som affiserer mage eller tarm.

Vurdering av moglegheit for malabsorpsjon blir gjord både ved generelle symptom frå mage-tarm og ved nærvær av kroniske sjukdommar som Crohns sjukdom, cøliaki, eller sjukdommar som affiserer bukspyttkjertelen. Spesiell merksemd omkring malabsorpsjon er nødvendig etter kirurgi som affiserer mage-tarm. Malabsorpsjon kan gi seg til kjenne både som generelt redusert næringsopptak med etterfølgjande vekttap og kraftløyse, eller som meir spesifikke mangeltilstandar som til dømes jernmangel, mangel på folat, mangel på vitamin B12, D-vitamin eller andre enkeltvitamin.

Ved enkelte tilstandar som til dømes medfødd laktoseintoleranse eller manglande feittopptak ved svikt i bukspyttkjertelfunksjonen, kan ein oppleve meir generelle symptom frå mage-tarmsystemet som diaré, mageknip eller luftsmerter.

Ofte vil evaluering av malabsorpsjon gjerast som ledd i generell oppfølging av kroniske sjukdommar i mage-tarm. Eit program vil som regel innehalde både ein samtale med klinisk undersøking, ein generell gjennomgang av kosten, blodprøvar og eventuelle supplerande undersøkingar med avføringsprøvar eller endoskopi som er nødvendige for å avdekkje underliggjande årsaker.

Tilvising og vurdering

Ofte vil fastlegane kunne gjennomføre mykje av den første utgreiinga for malabsorpsjon. Både oversikt over matinntak og relevante blodprøver kan sendast frå fastlegekontoret.

Tilvising vidare til spesialist er nødvendig der det blir avdekt spesifikk sjukdom som krev oppfølging av spesialisthelsetenesta eller der ein ikkje finn noka klar årsak til malabsorpsjonen.

Tilvising direkte til gastroskopi eller koloskopi kan også sendast direkte frå fastlegen dersom det er klar indikasjon for dette ut frå dei innleiande undersøkingane.

  • Kort anamnese med vekt på tidlegare sjukehistorie, spesielt tidlegare mage-tarm kirurgi, symptom og klinisk undersøking.
  • Opplysning om ernæringstilstand; vekt, høgd, BMI, eventuelt vekttaphistorikk.
  • Svar på orienterande blodprøver: Hb, MCV, ferritin, transferrinreseptor, Kobalamin, folat, trombocyttar, crp, Ca, albumin, Na, k, Mg, kreatinin.
  • Svar på andre relevante supplerande undersøkingar: Cøliakiantistoff, gentest laktose intoleranse, avføringsprøver (Parasittar, kalprotectin, elastase).
  • Opplysning om tidlegare endoskopiske eller billediagnostiske undersøkingar med resultat og biopsisvar.

Utgreiing

Slik utgreiing skjer oftast poliklinisk på sjukehuset. Her vil ein gå gjennom sjukehistoria på nytt med vekt på tidlegare sjukehistorie, symptom og klinisk undersøking. Ein vil også gjere ein gjennomgang av ernæringstilstand; vekt, høgd, BMI og vekttaphistorikk.

Følgjande undersøkingar vil vere aktuelle:

Blodprøve
Gastroskopi
Koloskopi

Det kan også vere aktuelt med meir spesifikke undersøkingar relatert til årsak: Cøliakiantistoff, gentest laktoseintoleranse, avføringsprøvar (parasittar, kalprotectin, elastase).

 

Andre undersøkingar kan også vere relevante:

Les om

Les om

 

Mangel på andre vitamin eller sporstoff krev vanlegvis ikkje spesifikk utgreiing dersom ikkje symptom gir mistanke om annan sjukdom.

Kor lang tid tek normalt utgreiingsfasen:

Ventetid for utgreiing av malabsorpsjon vil variere mykje. Alarmsymptom som alvorleg vekttap, jernmangel med anemi, mykje smerter eller nyoppstått kronisk diaré vil få ein prioritet på 4-6 veker. Ved fråvær av alarmsymptom vil ei utgreiing for malabsorpsjon typisk få prioritet 3-4 månadar.

Behandling

Behandling av malabsorpsjon vil avhenge av kva mangeltilstand som finst og kva som er årsaka. Oftast vil behandlinga skje seg poliklinisk og i samarbeid med fastlegen.

Behandlingstid vil avhenge av årsak. Ofte kan mangeltilstandar supplerast ganske raskt. Dei underliggjande tilstandane er ofte kroniske og krev behandling som er tilpassa kvar enkelt tilstand.

Les meir om:

Crohns sjukdom

 

Cøliaki (Helsenorge)

Laktoseintoleranse (Helsenorge)

Jernmangel (Helsenorge)

I tillegg er følgjande tilstandar aktuelle:

  • bukspyttkjertelsvikt
  • kort-tarm
  • mangel på B12
  • mangel på folat
  • D-vitaminmangel
Crohns sjukdom - operasjon

Oppfølging

Oppfølging av mangeltilstandar som følgje av malabsorpsjon vil avhenge av avdekt årsak. Ofte vil dette vere eit samarbeid mellom spesialistpoliklinikken og fastlegen.

Kontakt

Sentralblokka Medisinsk klinikk

Kontakt Medisinsk klinikk

Oppmøtestad

Du finn Medisinsk Ekspedisjon i 2. etasje midt i Sentralblokka. Følg skilting frå heisen, eller ta rulletrappa opp i 2.etasje og inn døra til høgre. 

Flyfoto av Sentralblokka

Sentralblokka

Haukelandsveien 22

5021 Bergen

Finn fram

Transport

​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
 
​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
 
  • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
  • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
  • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
​Busstoppa rundt Haukeland:

  • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
  • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Ibsensgate - arbeidsruter

​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

 

Parkeringsanlegget på Haukeland er delt inn i ulike område på og i nærleiken av sjukehuset. Vi har dessverre ikkje nok plassar til alle som ønsker å parkere på sjukehuset.
​​​​​​​​Av omsyn til dei som må bruke bil, oppmoder vi derfor dei som kan, til å bruke offent​leg transport​. Det er også mogleg å parkere på Bystasjonen og ta buss/bane det siste stykket opp til Haukeland​. 

​For dei som av ulike årsakar må bruke bil, er det parkeringsplassar på ulike områder på og i nærleiken av sjukehuset.

 

​I Sentralblokka på Haukeland finn du ein taxihaldeplass der det som regel står ledige bilar. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.

Reiseutgifter
Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
Les meir om å få dekt ei pasientreise

Planlegging
I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
Les meir om planlegging av pasientreisa di

Rettar/Rettane dine
Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
Les meir om rettane dine ved pasientreiser

Tilrettelagt transport
Helseekspressen
Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen ​

Praktisk informasjon

I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

Opningstider
Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

Telefon 55 97 53 44
Telefaks 55 29 07 40
bergen@apotekene-vest.no

For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset​

Frivillige på Haukeland er her for å gjere pasientar og pårørande sitt møte med sjukehuset betre. Alle i frivilligheitstenesta er kledd i raude vestar og har fått kursing om rolla. 


Dei frivillige kan vise veg, vente saman med pasientar, bli med på luftetur i parken eller nærområde - og mykje meir. 

Meir informasjon på helse-bergen.no/frivillig

Kontaktinformasjon: 

I tillegg til resepsjonen i foajeen i Sentralblokka, har alle poliklinikkane på sjukehuset eigen resepsjon. Her kan du få hjelp med alt frå betaling til bestilling av transport.

​​​​​​​​Besøke pasientar
Skal du besøke ein pasient? Vi kan gi deg informasjon om kvar du finn dei ulike avdelingane og sengepostane på sjukehusområdet.

Betale eigendel
Du kan betale eigendel for polikliniske konsultasjonar i resepsjonen mellom klokka 07.00 og 21.00. Ver merksam på at poliklinikkane berre tar imot betaling med kort.

Bestille drosje
Om du ønskjer det, hjelper vi deg gjerne med å bestille drosje. Berre ta kontakt i resepsjonen.

Leitar du etter ei avdeling?
​Sjå avdelingsoversikta

Resepsjonen i foajeen i Sentralblokka er døgnbemanna og hjelper deg i tillegg med:

Lån av rullestol
Resepsjonen låner ut rullestolar til bruk på sjukehuset. For lån av rullestol er det 200 kroner i depositum. ​

Følgeteneste
Vi tilbyr følgeteneste, der ein tilsett kan følge deg til og frå poliklinikkane, til røntgen og til Laboratorium for klinisk biokjemi. Vi har også rullestol om du treng det.

Følgeteneste har vi frå klokka 07.00 til 15.00. Direkte telefonnummer til følgetenesta er 55 97 20 06.

Oppbevaringsboksar
Vi har oppbevaringsboksar, om du treng dette. Avhengig av storleik på boksen, kostar dette 20 eller 30 kr. per døgn.

Hittegods
Vi tar imot hittegods, og leverer ut hittegods dersom dette er levert same dag eller same helg. Etter dette blir hittegodset levert til Drift/teknisk kundesenter.​​

Daglegvarebutikkar i nærområdet:

Rema1000 Haukelandsveien
Omlag 10 min gange frå Sentralblokka
Måndag - fredag: kl. 06.30 - 23.00
Laurdag: kl. 06.30 - 23.00 

Kiwi Kronstad
Omlag 10 minutts gange frå Sentralblokka
Måndag - fredag: 06.30 - 23.00
Laurdag: kl. 08.00 - 23.00

Bunnpris Møllendalsbakken
Omlag 15 minutts gange frå Sentralblokka. Søndagsåpen
Måndag - fredag: kl. 08.00 - 23.00
Laurdag: kl. 08.00 - 22.00
Søndag: kl.  08.00 - 23​.00 

I 3. etasje i Sentralblokka på Haukeland ligger det to stillerom. På dei to stilleromma kan du vere for deg sjølv med tankane og bønene dine. Romma​ er alltid ope, og er opne for alle. ​

Les meir om stilleromma

​Utgreiing og behandling vil vere avhengig av god kommunikasjon og kartlegging av grundig sjukdomshistorikk. Derfor ber vi deg gi beskjed om du har behov for tolk under pasientsamtalane og undersøkingane så tidleg som mogleg. Dette gjeld om du til dømes har hørsels- eller synshemming, eller om du har eit anna morsmål og snakkar lite norsk.

Les meir om tolketenester og dine rettar som pasient

Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
  3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

 
Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
 
Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din. 

Som inneliggande pasient vil du få matservering på avdelinga du ligg på. I tillegg kan du og besøkande kjøpe alt frå dagens middag til smårettar, bakevarer og kioskvarer på sjukehuset. I nærmiljøet finst også fleire daglegvarebutikkar.

Les meir om mattilbodet ved sjukehuset

Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.