Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
logo Helse Bergen

Brudd i foten

Foten består av 26 knoklar og mange samband med ledd. Ledda blir samla haldne av kraftige leddband, og aktiv funksjon i foten blir tekne hand om av sener og musklar frå legg og fot. Ei rekkje nervar og blodkar som spring i lengderetninga av foten, forsyner foten med blod, kjensle og signal til den finare muskulaturen til foten. Anatomien til foten er fininnstilt, og smertefri funksjon er avhengig av minst mogleg avvik i denne anatomien.

Årsak

Brot eller skadar i foten kan oppstå isolerte, eller som ledd i høgenergiskadar der også andre delar av kroppen blir skadde. I nokre tilfelle vil skadane oppstå som følgje av lang tids overbelasting av knokkelvevet, og det kan oppstå trøyttleiksbrot. I det siste tilfellet vil det vere viktig å vere medvite desse potensielle skadane, då dei lett kan oversjåast, og det er også viktig at pasienten gjer helsepersonell merksam på symptom som kan gi mistanke om slike skadar.

I nokre tilfelle vil skadane oppstå som følgje av lang tids overbelasting av knokkelvevet, og det kan oppstå trøyttleiksbrot Slike skadar vil som oftast fastlegen kunne starte utgreiinga av, og endar som oftast til vurdering på ein ortopedisk poliklinikk for å vurdere behovet for ytterlegare operativ behandling.

Utgreiing

Ved skade i foten, vil ein under utgreiing kartleggje kvar skaden har oppstått, omfanget av skaden og kva behandling som er aktuell for skaden. Ofte vil skadeomfanget avklarast med ei CT-undersøking av foten.

 

Les om

Oversikt over ulike brot og skadar i foten

«Ute av ledd» – Luksasjonar»

Ein luksasjon vil seie at eit ledd ikkje lenger ligg anatomisk riktig, og kan finnast i alle delar av foten. Somme luksasjonar krev mykje energi for å oppstå, og er såleis alvorlege skadar. Det er viktig at leddet blir sett på plass så fort som mogleg, og krev i mange tilfelle kirurgisk behandling innan få timar.

Luksasjonar kjem av skadar av leddband, ofte med samtidig skade av knoklar og ledd. Ser ein det nødvendig, må ein i ein del tilfelle også behandle følgjande brot, og i nokre tilfelle er det nødvendig å fusjonere ledd som er sterkt skadde.

Brot

I alle knoklane i foten kan det i utgangspunktet oppstå brot, men ikkje alle treng kirurgisk behandling. Her følgjer ei oversikt over ulike typar brot og mogleg behandling:

  • Komplisert blodforsyning og omfattande leddsamband mot tilgrensande knoklar
  • Skadeomfanget blir avklart med CT-bilete
  • Vil i dei fleste tilfelle krevje operasjon

  • Knokkelen er i utgangspunktet ikkje sterk
  • Skadeomfanget blir avklart med CT-bilete
  • Blir operert dersom leddskadane vil gi plager i framtida, eller hælen blir veldig brei

  • Blir ofte skadd som ledd i andre skadar i foten
  • Skadeomfanget blir avklart med CT-bilete
  • Ved store feilstillingar i leddet, eller fare for tap av framtidig fasong og funksjon i fot, vil ein operere

  • Blir ofte skadd som ledd i andre skadar i foten
  • Skadeomfanget blir avklart med CT-bilete
  • Ved store feilstillingar i leddet, eller fare for tap av framtidig fasong og funksjon i fot, vil ein operere

  • Vanlegvis ikkje behov for operasjon
  • Operasjon dersom det er store skadar i leddet, eller stor feilstilling i brotet

 

Skadar i fot som treng operativ behandling

Om ein skade skal behandlast med operasjon, avheng ikkje berre av skaden, men også individuelle forhold. Dårleg sirkulasjon i beinet som følgje av røyking og diabetes, manglande evne til samarbeid, eller låge krav til funksjon, trekkjer i retning av ikkje-operativ behandling.

Bindevevet i foten er svært lausmaska, dette tillèt store hevelsar i foten ved skadar. Dersom det er ein skade som skal opererast, er det viktig at hevelsen er tilstrekkeleg under kontroll før operasjon. Dette inneber:

  • Total avlasting av foten fram til operasjon
  • Pålegging av komprimerande bandasje og/eller gips
  • Unngå at foten blir halden under hjartehøgd
  • Blodfortynnande medisinar for å hindre blodpropp

Førebuingar ved operasjon

Ved operasjon skal du faste frå midnatt før operasjonsdagen. Det vil seie at du ikkje kan ete, røykje, bruke snus, tyggje tyggjegummi eller pastillar. Du kan og bør drikke klare væsker (vatn eller saft), men ikkje mjølkeprodukt og jus, fram til 2 timar før operasjonen.

Dersom ein ved kirurgisk behandling set inn metall eller anna framandmateriale, vil ein gi antibiotika før, under og etter operasjonen for å hindre infeksjon.

Skadar som ikkje treng operativ behandling

Ein skade som ikkje treng operasjon, vil likevel trenge adekvat behandling:

  • Gips eller avlastande ortosar fram til skaden er hela
  • Regelmessig oppfølging med røntgenbilete, anten ved ortopedisk poliklinikk, eller i samarbeid med legevakt
  • Forventa behandlingstid for dei fleste brotskadar er 6-8 veker
  • Behov for å endre til operativ behandling blir fortløpande vurdert

Oppfølging

Etter behandling med operasjon vil dei fleste følgjast opp etter standardiserte rutinar:

  • Gips blir lagd på fram til dei første røntgenbileta etter operasjon
  • Totalavlasting, eventuelt gradert belasting fram til forventa heling, med eller utan gips
  • Smertestillande medisinar
  • Individuell vurdering i forhold til vidare bruk av blodfortynnande medisinar
  • Oppfølging på poliklinikken fram til skaden er ferdigbehandla
  • Vanleg behandlingstid for brot er 6-8 veker, medan for leddbandskadar vil behandlingstida kunne vere opp mot 12 veker.

Kontakt

Sentralblokka Ortopedisk avdeling, Haukeland

Kontakt Ortopedisk avdeling, Haukeland

Oppmøtestad

Du finn oss i Sentralblokka på Haukelandsområdet:

Ekspedisjon 8. etasje.
Poliklinikk 2. etasje.

Ortopedisk infeksjonspost 4. etasje
Sengepostane 7. etasje.

Flyfoto av Sentralblokka

Sentralblokka

Haukelandsveien 22

5021 Bergen

Finn fram

Transport

​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
 
​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
 
  • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
  • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
  • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
​Busstoppa rundt Haukeland:

  • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
  • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Ibsensgate - arbeidsruter

​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

 

Parkeringsanlegget på Haukeland er delt inn i ulike område på og i nærleiken av sjukehuset. Vi har dessverre ikkje nok plassar til alle som ønsker å parkere på sjukehuset.

​​​​​​​​Av omsyn til dei som må bruke bil, oppmoder vi derfor dei som kan, til å bruke offent​leg transport​. Det er også mogleg å parkere på Bystasjonen og ta buss/bane det siste stykket opp til Haukeland​. 

​For dei som av ulike årsakar må bruke bil, er det parkeringsplassar på ulike områder på og i nærleiken av sjukehuset.
 

​I Sentralblokka på Haukeland finn du ein taxihaldeplass der det som regel står ledige bilar. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.

Reiseutgifter
Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
Les meir om å få dekt ei pasientreise

Planlegging
I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
Les meir om planlegging av pasientreisa di

Rettar/Rettane dine
Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
Les meir om rettane dine ved pasientreiser

Tilrettelagt transport
Helseekspressen
Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen ​

Praktisk informasjon

I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

Opningstider
Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

Telefon 55 97 53 44
Telefaks 55 29 07 40
bergen@apotekene-vest.no

For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset​

Frivillige på Haukeland er her for å gjere pasientar og pårørande sitt møte med sjukehuset betre. Alle i frivilligheitstenesta er kledd i raude vestar og har fått kursing om rolla. 


Dei frivillige kan vise veg, vente saman med pasientar, bli med på luftetur i parken eller nærområde - og mykje meir. 

Meir informasjon på helse-bergen.no/frivillig

Kontaktinformasjon: 

Her finn du utreiseinformasjon frå Ortoperdisk avdeling: 


Utreiseinformasjon.pdf

Information to orthopedic patients at discharge from hospital

 

Telefon resepsjon: 55 97 50 00

I tillegg til resepsjonen i foajeen i Sentralblokka, har alle poliklinikkane på sjukehuset eigen resepsjon. Her kan du få hjelp med alt frå betaling til bestilling av transport.

​​​​​​​​Besøke pasientar
Skal du besøke ein pasient? Vi kan gi deg informasjon om kvar du finn dei ulike avdelingane og sengepostane på sjukehusområdet.

Betale eigendel
Du kan betale eigendel for polikliniske konsultasjonar i resepsjonen mellom klokka 07.00 og 21.00. Ver merksam på at poliklinikkane berre tar imot betaling med kort.

Bestille drosje
Om du ønskjer det, hjelper vi deg gjerne med å bestille drosje. Berre ta kontakt i resepsjonen.

Leitar du etter ei avdeling?
​Sjå avdelingsoversikta

Resepsjonen i foajeen i Sentralblokka er døgnbemanna og hjelper deg i tillegg med:

Lån av rullestol
Resepsjonen låner ut rullestolar til bruk på sjukehuset. For lån av rullestol er det 200 kroner i depositum. ​

Følgeteneste
Vi tilbyr følgeteneste, der ein tilsett kan følge deg til og frå poliklinikkane, til røntgen og til Laboratorium for klinisk biokjemi. Vi har også rullestol om du treng det.

Følgeteneste har vi frå klokka 07.00 til 15.00. Direkte telefonnummer til følgetenesta er 55 97 20 06.

Oppbevaringsboksar
Vi har oppbevaringsboksar, om du treng dette. Avhengig av storleik på boksen, kostar dette 20 eller 30 kr. per døgn.

Hittegods
Vi tar imot hittegods, og leverer ut hittegods dersom dette er levert same dag eller same helg. Etter dette blir hittegodset levert til Drift/teknisk kundesenter.​​

I 3. etasje i Sentralblokka på Haukeland ligger det to stillerom. På dei to stilleromma kan du vere for deg sjølv med tankane og bønene dine. Romma​ er alltid ope, og er opne for alle. ​

Les meir om stilleromma

​Utgreiing og behandling vil vere avhengig av god kommunikasjon og kartlegging av grundig sjukdomshistorikk. Derfor ber vi deg gi beskjed om du har behov for tolk under pasientsamtalane og undersøkingane så tidleg som mogleg. Dette gjeld om du til dømes har hørsels- eller synshemming, eller om du har eit anna morsmål og snakkar lite norsk.

Les meir om tolketenester og dine rettar som pasient

Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
  3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

 
Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
 
Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din. 

Som inneliggande pasient vil du få matservering på avdelinga du ligg på. I tillegg kan du og besøkande kjøpe alt frå dagens middag til smårettar, bakevarer og kioskvarer på sjukehuset. I nærmiljøet finst også fleire daglegvarebutikkar.

Les meir om mattilbodet ved sjukehuset

Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.