Gynekologisk undersøkelse
Gynekologisk undersøking (GU) er ei undersøking av underlivet hos kvinner. Det blir brukt ved utgreiing av gynekologiske lidingar. Legen vurderer både ytre og indre kjønnsorgan.
Tilvising og vurdering
Både fastlege, helsestasjon og sjukehus kan tilvise til gynekologisk undersøking.
OVDAL
Don fertet nuoladit vuolábealde juste ovdal iskkadeami. Don it sáhte váldit goaŧŧočottaiskkadeami/seallaiskosa jus dus lea mánodávda.
VUOLDE
Bistá: 15 – 60 minuhta
Dábálaččat veallát don ovtta beaŋka alde ja juolggit bajášguvlui, gos dat vuoiŋŋastit juolgedoalaniin alde. Doavttir bidjá ovtta instrumeantta cinni sisa oažžumis buoret bajilgova. Dat sáhttá leat veahá galmmas, muhto ii bávččat. Doavttir bidjá njalkasanvuoidasa instrumentii vai ii leat unohas.
Muhtomin lea dárbbašlaš váldit seallaiskosa dahje biopsiijaiskosa. Dat vuolgá das man siva dihte don leat gynekologalaš iskkadeamis. Doavttir boahtá maid iskat cinne siste guvttiin suorpmain seammás go doallá nuppi gieđa čoavjji alde. Dat sáhttá maid leat guoskevaš iskkat du bahtačoali suorpmain.
Okta vuolledábiid iskkadeapmi gynekologa luhtte loahpahuvvo dábálaččat cinni ultraiskkademiin. Dat mielddisbuktá ahte doavttir bidjá ovtta guhkedáleš ultrajietnaapparáhta cinnái, nu ahte ultrajietnagovat goaŧus/mánágoađis ja monnerávssáin čájehuvvo ovtta šearpmas mii lea iskkadanbeaŋka guoras.
Muhtin dáhpáhusain šaddá gynekologa dahkat ovtta oppalaš iskkadeami, ja dalle váldá sihke røntgena ja varraiskosiid.
Iskkadeapmi ii galgga bávččagit, muhto jus dus lea olu áibmu čoliin de sáhtát oaččut veahá áibmobákčasiid.
MAŊŊEL
Go iskkadeapmi lea geargan, sáhtát don vuolgit ruoktot. Maŋŋel iskkadeami ráhkada gynekologa ovtta čálalaš čilgehusa dan vuođul maid iskkadeapmi čájeha.
Iskanvástádus
Boađus dan iskkadeamis sáddejuvvo doaktárii gii čujuhii du dan iskkadeapmái. Jus don leat biddjon sisa buohccevissui de dábálaččat oaččut vástádusaid beaivvi maŋŋel. Fáhkka dilálašvuođas de addojuvvo gaskaboddasaš vástádus njuolga maŋŋel iskkadeami.