Barn og unge i familien?

Vi spør alltid om pasientane våre har barn eller søsken som er under 18 år. Vi spør pasienten sjølv, eller den som følgjer pasienten til sjukehuset, for eksempel ledsagar eller foreldre.

Vi vil gjerne få vite litt om korleis barna har det. Det gjør vi blant anna ved å spørje:

• Kva heiter barna og kor gamle er dei?
• Kor bor barna og kven ivaretar dei når pasienten mottek behandling?
  
• Kva veit barna om sjukdommen og behandlinga? 
  

Dersom barna kan ha behov for informasjon eller oppfølging, er det vanleg å snakke meir om:

• Korleis barna har det.
• Kva treng barna å vite meir om.
• Korleis påverkar sjukdommen kvardagen i familien.
  
• Kven som kan vere ressurspersonar for barna: i familien, i nabolaget eller på skulen.  
  

• Samtaler med deg om barna: Kva barna har opplevd, kva som er vanlege reaksjonar og korleis de snakkar saman om det som skjer. Andre tema kan vere korleis det er for deg å vere forelder når familien opplever sjukdom.
• Samtaler med familien eller barna aleine: Kva barna veit, korleis kvardagslivet har endra seg, om alle har den informasjonen dei treng, korleis familien håndterar situasjonen og kva som vil skje framover.
• Tilretteleggje når barn og unge skal på besøk på sjukehuset.
• Informasjon om gode stader å finne kunnskap, hjelp og støtte.
• Kontakt og samarbeid med andre tenester (eks helsesjukepleiar, skule eller andre).
  

• Fortel barna om sjukdom og behandling så tidleg som mogleg.
  
• Tenk gjennom kva barna kan ha fått meg seg, kva dei veit, og kva dei kan lure på.
  
• Snakk opent med barna om det som skjer. Vær ærleg, bruk ord dei forstår og oppfordre dei til å spørje om dei lurar på noko.
  
• Vis gjerne tekst, bilder eller video som forklarar behandlinga, sjukdommen eller som viser sjukehuset. Bruk informasjon frå sjukehuset eller gode nettsider.
  
• Planlegg korleis de skal ha kontakt ved ein innlegging (telefon/meldingar/chat eller besøk på sjukehuset). Lag ein liste med kontaktinformasjon til sjukehuset og ha den tilgjengeleg heime så alle veit kor den er.
  
• Planlegg det som skal skje heime og lag oversikter over vanlege ting som måltid, leksar, husarbeid og fritidsaktivitetar.
  
• Er det spesielle hendingar i barnas liv det må takast omsyn til, for eksempel bursdagar?
• Snakk med barna om kven som vil få informasjon om det som skjer, for eksempel familie, barnehage og skule.
  
• Spør barna kven dei ynskjer skal vite om sjukdommen og om dei ynskjer å fortelle sjølv.
  
• Snakk med barn og unge om kva dei kan sei hvis nokon spør om sjukdommen eller behandlinga.
  

• Informer barna om behandlinga og prognose. Ver ærleg og konkret.
• Vi kan gi råd om korleis ein kan snakke med barn. Vi kan også bli med i samtalar, åleine eller saman med deg.
• Snakk med oss om besøk på sjukehuset og kven som er kontaktpersonar for barna.
  
• Avtal korleis de skal halde kontakten med kvarandre ved behandling.
  
• Oppmuntre barna til å fortsette med sine daglege aktivitetar.
  
• Hald kontakt med familie, barnehage og skule.
• Dersom du får ein alvorleg beskjed: Informer barna etter at du sjølv har fått reagert. Involver andre vaksne omsorgspersonar og be helsepersonell om å være tilstades om du ynskjer det. Ikkje vent for lenge med å informere barna. 
  

• Bruk tid saman. Fortsett med aktivitetar de likar eller finn på nye.
• Snakk med barna om korleis sjukdommen og behandlinga har påverka dei og familien.
• Fortel barna at dei kan føle og meine kva dei vil, og at det er greit både å vere aleine og saman med vener.
• Oppmuntre til vanlege fritidsaktivitetar
  
• Snakk saman om kva som vil skje framover med sjukdom, jobb og kvardagen i familien.
• Snakk saman om kva oppgåver barna har heime. Er dei passende eller bør dei endrast? 
• Sei ja til hjelp og støtte til stort og smått, frå familie, vener, naboar, barnehage eller skule.
• Hald skule, barnehage, og fritidsarenaer informerte om familiens situasjon og utvikling av sjukdommen.
• Snakk med nokon dersom du er bekymra for barna.