Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
logo Helse Bergen

Behandling

Rekonstruksjon av større skade på skjede / endetarm etter tidlegare fødsel

Under fødselen blir bekkenbotnen strekt og det kan oppstå rifter i huda. Mange fødande får mindre rifter, men i blant kan den fødande få større fødselsrifter. Det kan føre til skade på endetarmens lukkemuskel.

Lukkemuskelen er ein ringmuskel rundt den nedste delen av endetarmen og funksjonen er å halde på luft og avføring. Muskelen er konstant trekt saman, men om han har blitt skada og ikkje har blitt fullstendig lækja, kan lukkemekanismen vere svekka. Då kan ein få plager med at ein lekker luft, ikkje har full kontroll på avføringa eller har problem med å rekke toalettet i tide.

Før

Rifter i lukkemusklane kan oppstå under fødselen, og dersom du er førstegongsfødande, føder eit stort barn, eller om det blir forløyst med tang eller vakum, har du større risiko for ein slik skade.

Under

For å reparere ein skadd lukkemuskel, syr vi dei skadde endane på muskelen saman. Deretter reparerer vi resten av rifta slik at det skada området skal bli mest mogleg normalt igjen. Tråden som blir brukt vil løyse seg opp av seg sjølv, og ein treng ikkje fjerne stinga.

Etter

Smerter etter fødsel

Dei første dagane etter fødselen er det normalt at det svir når du tissar, og dei første vekene kan det klø i området der det er sydd. Såret vil vanlegvis lækjast innan tre til fire veker. Det kan ta opp mot ein månad før du er utan smerter, og du har fått normal kjensle rundt skjeden.

Nokon har behov for smertestillande tablettar i ein til to veker etter fødselen, og vi anbefaler då at du bruker 1 gram Paracet opp til fire gangar i døgnet. Om nødvendig, kan du ta 400 mg Ibux saman med Paracet, men maks tre gongar i døgnet. Smertestillande medisin skader ikkje barnet via morsmjølka når du ammer.

Sårhygiene og amming

Skyll deg med lunka vatn etter du har hatt avføring og bruk elles handdusjen når du skal vaske underlivet. Bruk eit reint handkle.

  • Unngå å sitte for lenge om gangen. Det kan belaste såret og gi meir smerte. Prøv å sitte på to samanbretta handkler
  • Legg deg på sida når du skal inn og ut av senga
  • Ligg helst på sida når du ammer
  • Hald avføringa mjuk
  • Unngå å løfte tungt i fire til seks veker etter fødselen
  • Bruk reseptfrie, smertestillande medikament mot smerter frå såret

Tarmfunksjon

Treg mage er vanleg etter fødselen. Difor får du avføringsmiddel (Laktulose 15 ml to gonger dagleg) medan du er innlagd. Du kan halde fram med det i eit par veker etter fødselen for å halde avføringa mjuk. Unngå å trykke mykje ved toalettbesøk.

Du bør drikke rikeleg med vatn og ete fiberrik kost (fullkornsbrød, frukt, rosiner/svisker).

Mange klarer ikkje å halde på luft frå endetarmen dei første vekene etter fødselen. Dette kjem seg ofte gradvis etter som bekkenbotnen blir sterkare i halvåret etter fødselen.

Fysioterapi og opptrening

På fødeavdelinga får du råd om trening etter fødsel. Du får og ei tilvising til fysioterapeut som kan hjelpe deg med bekkenbotntreninga vidare.

Start med lett trening av musklane i bekkenbotnen så raskt som mogleg etter fødselen. Ligg i kvilestilling, knip saman musklane rundt endetarm, skjede og urinrørsopninga. Gjenta fire-fem gonger, tre gonger om dagen.

Etter kvart som bekkenbotnen blir sterkare kan du auke til ti knip om gongen. Heime kan du gjere øvingane medan du ligg på golvet. Ta i så godt du kan utan å halde pusten, og utan å bruke musklane i baken, låra eller magen. Hald knipet så lenge du klarer, kvil nokre sekund og knip på ny. Du bør halde fram med knipeøvingane i tre til seks månader.

Prøv å knipe igjen også når du hostar eller nys, og før du løftar barnet eller noko tungt. Om du held fram med knipeøvingar også etter barseltida, auker sjansen for at du ikkje bli plaga med lekkasje av urin, luft eller avføring seinare.

Om du treng meir informasjon, anbefaler vi desse nettstadane:

Sex etter fødsel

Det vil ta om lag ein månad før rifta i endetarmens lukkemuskel har grodd. Vent derfor i 4-6 veker med å ha samleie, slik at ikkje rifta går opp att. Mange kvinner ønsker ikkje sex dei første 2-3 månadene etter fødselen fordi dei er slitne, redd for smerter eller manglar sexlyst. Hormonendringar gjer ofte at skjeden kjennast tørr, og det er lurt å bruke eit glidemiddel. Vi tilrår ikkje analt samleie dei to første månadene etter fødselen.

Kontroll

Du vil få tid for ein poliklinisk kontroll 9 til 12 månader etter fødselen.

Men du må ta kontakt med fastlegen din om du får problemer med såret i underlivet i vekene etter fødselen. Teikn på infeksjon er aukande smerter, at området hovnar opp og feber. Det er viktig at du blir tilvist og undersøkt på sjukehuset dersom det er teikn på at såret har gått opp igjen, eller om du lek avføring. Om du slit med plagar er det viktig at du tar kontakt med fastlegen din før den planlagde kontrolltimen.

Ved kontrolltimen 9 til 12 månader etter fødselen er det venta at skadene er grodd, og at du har fått tilbake krafta i bekkenbotnen. Ofte vil plager du hadde dei første månadene ha gått over. Saman med deg vil vi vurdere om bekkenbotnsfunksjonen er svekka etter skaden.

Før timen bør du tenke gjennom og registrere plager du kjenner, og kva innverknad dei har i kvardagen. Vi vil gjerne diskutere med deg om du bør føde normalt eller med keisarsnitt i eit seinare svangerskap, og korleis oppfølginga bør vere. Om du ikkje har plager etter skaden vil ein oftast tilrå vaginal fødsel neste gong.

Blir eg normal igjen?

Dei fleste som har fått skade på lukkemuskelen under fødsel får ikkje varige, alvorlege plager. Det vanlegaste er at ein ikkje har full kontroll på luft frå tarmen. Det kan vere vanskeleg i kvardagen, sosialt og på arbeid. Det er meir sjeldan med problem med å halde på avføringa.

Det er viktig at du tar kontakt med fastlegen din om du har slike problem, også om det har gått lengre tid sidan du fødte. Da kan du få utgreiing og best mogleg behandling. Det finst ulike behandlingstilbod som kan vere til god hjelp.

Ver merksam

Ta kontakt med lege dersom du:

  • Får feber
  • Vevet rundt såret blir meir hovent
  • Dersom smerta i såret aukar
  • Trur såret kan ha sprukke opp
  • Lekk avføring

Kontakt

  • Kontakt Nasjonal behandlingstjeneste for gynekologiske fistler

    Oppmøtestad

    Glasblokkene, blokk 6

    Flyfoto av Glasblokkene

    Glasblokkene

    Haukelandsbakken 1

    5021 Bergen

    Finn fram

    Transport

    Det er to HC-parkeringsplassar ved Glasblokkene. ​På grunn av byggearbeid er det elles begrensa med parkeringsplassar.

    Besøkande parkerer på parkeringsdekket i Sentralblokka. Her er det også fleire HC-parkeringsplassar.

    Meir informasjon om parkering på Haukeland universitetssjukehus 

    Ein kan gå mellom Sentralblokka og Glasblokkene innandørs via tunnelsystemet.

    ​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
     
    ​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
     
    • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
    • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
    • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
    ​Busstoppa rundt Haukeland:

    • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
    • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Ibsensgate - arbeidsruter

    ​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

    Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

    Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

     

    Praktisk informasjon

    I Glasblokkene 5-8 er det ein hovudresepsjon i 1. etasje som betener alle pasientar, pårørande og besøkande til Glasblokkene. Hovudresepsjonen er betent alle dagar frå kl. 07.00 - 21.00. Helg og heilagdager er resepsjonen betent frå 08.00 - 21.00. 


    Her kan du få hjelp til innsjekk, å finne fram, bestille tolk, transport og mykje meir. 


    I tillegg til hovudresepsjonen er det ein ekspedisjon i tilknyting til mottaket i U1. Denne har ope alle kvardagar kl. 07.00 - 22.30, og frå 08.00 til 22.30 i helg/heilagdagar


    Resepsjonsarealet som finst i trinn 1 vil frå september 2023 bli gjort om til base for vektarar frå hospitaldrift, og bemannast med vektar 24/7. Her er vektar tilgjengeleg for pasientar og besøkande for enklare førespurnadar og spørsmål.

    I innkallingsbrevet ditt står det kor du skal møte på sjukehuset. Dei aller fleste får også ein SMS for ankomstregistrering same dag som timen er. Du kan velge å velge å sjekke inn via SMS på mobilen, eller på sjølvbetjeningsautomat i Glasblokkene.

    Dei pasientene som treng eller ønsker det, får hjelp hjelp i resepsjonen.

    Når pasienten har sjekka inn, enten via mobil eller på automat, får du SMS med referansekode som viser kva ven​​tesone de tilhører. Du vil alltid få ein SMS for innkalling til rom/sted. 


    Når timen er over og oppgjøret tatt, får pasientene mulighet til å betale egenandel mm. via Vipps, eller å få tilsendt regning i posten eller nettbanken. 


    Her vert det lagt inn informasjon om kor dei ulike ventesonene er. 

    I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

    Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

    Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

    Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

    Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

    Opningstider
    Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

    Telefon 55 97 53 44
    Telefaks 55 29 07 40
    bergen@apotekene-vest.no

    For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

    Du treng ikkje å sitte utanfor behandlingsrommet å vente. Både vaksne og barn kan vente både ute og inne. I inngangsetasjen er det leikerom, lounge, kafé og fleire opphaldsareal. Det er også eit stort leikerom til venstre for den store trappa i U1.  


    Ventesonene nær behandlingromma er godt merka. Du vil få SMS om å gå til ventesona når det nærmar seg timen.  

    Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

    ​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset​

    Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
    For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

    Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.

  • Kontakt Gynekologisk avdeling

    Oppmøtestad

    Glasblokkene, Blokk 6

    Flyfoto av Glasblokkene

    Glasblokkene

    Haukelandsbakken 1

    5021 Bergen

    Finn fram

    Transport

    Det er to HC-parkeringsplassar ved Glasblokkene. ​På grunn av byggearbeid er det elles begrensa med parkeringsplassar.

    Besøkande parkerer på parkeringsdekket i Sentralblokka. Her er det også fleire HC-parkeringsplassar.

    Meir informasjon om parkering på Haukeland universitetssjukehus 

    Ein kan gå mellom Sentralblokka og Glasblokkene innandørs via tunnelsystemet.

    ​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

    Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

    ​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
     
    ​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
     
    • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
    • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
    • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
    ​Busstoppa rundt Haukeland:

    • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
    • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Ibsensgate - arbeidsruter

    Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

     

    Reiseutgifter
    Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
    Les meir om å få dekt ei pasientreise

    Planlegging
    I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
    Les meir om planlegging av pasientreisa di

    Rettar/Rettane dine
    Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
    Les meir om rettane dine ved pasientreiser

    Tilrettelagt transport
    Helseekspressen
    Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen ​

    Praktisk informasjon

    I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

    Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

    Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

    Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

    Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

    Opningstider
    Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

    Telefon 55 97 53 44
    Telefaks 55 29 07 40
    bergen@apotekene-vest.no

    For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

    I innkallingsbrevet ditt står det kor du skal møte på sjukehuset. Dei aller fleste får også ein SMS for ankomstregistrering same dag som timen er. Du kan velge å velge å sjekke inn via SMS på mobilen, eller på sjølvbetjeningsautomat i Glasblokkene.

    Dei pasientene som treng eller ønsker det, får hjelp hjelp i resepsjonen.

    Når pasienten har sjekka inn, enten via mobil eller på automat, får du SMS med referansekode som viser kva ven​​tesone de tilhører. Du vil alltid få ein SMS for innkalling til rom/sted. 


    Når timen er over og oppgjøret tatt, får pasientene mulighet til å betale egenandel mm. via Vipps, eller å få tilsendt regning i posten eller nettbanken. 


    Her vert det lagt inn informasjon om kor dei ulike ventesonene er. 

    For inneliggande pasientar er det fire spisestover i huset. Mattilbodet vil være tilpassa dei pasientane som bur på postane. I spisestovene er det eigne drikkestasjonar med kaffemaskin, juice, melkedispenser og vann/isbitmaskin.

    Det vil også være ein kafé i første etasje. Denne er open både for pasientar, pårørande og tilsette​.

    Det er også sju matautomatar spredt rundt i bygget. Desse vil innehalde eit variert utvalg av fersk og ferdig tilberedt mat. ​

    Vi har besøkstid mellom kl. 17.00-20.00.​

    Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

    Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

    1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
    2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
    3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

    Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

     
    Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
    Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
     
    Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din. 

    ​Utgreiing og behandling vil vere avhengig av god kommunikasjon og kartlegging av grundig sjukdomshistorikk. Derfor ber vi deg gi beskjed om du har behov for tolk under pasientsamtalane og undersøkingane så tidleg som mogleg. Dette gjeld om du til dømes har hørsels- eller synshemming, eller om du har eit anna morsmål og snakkar lite norsk.

    Les meir om tolketenester og dine rettar som pasient

    ​​Vardesenteret er ein fristad for deg som er kreftramma og dine pårørande. Her kan du ta ein pause, utveksle erfaringar med andre, og få råd og hjelp. 

    Senteret er eit samarbeid mellom Haukeland universitetssjukehus og Kreftforeningen, og du finn senteret i Ibsens gate 118, i ein gamal trevilla like nedanfor Pasienthotellet på Haukeland.

    Les meir om Vardesenteret

    I Glasblokkene 5-8 er det ein hovudresepsjon i 1. etasje som betener alle pasientar, pårørande og besøkande til Glasblokkene. Hovudresepsjonen er betent alle dagar frå kl. 07.00 - 21.00. Helg og heilagdager er resepsjonen betent frå 08.00 - 21.00. 


    Her kan du få hjelp til innsjekk, å finne fram, bestille tolk, transport og mykje meir. 


    I tillegg til hovudresepsjonen er det ein ekspedisjon i tilknyting til mottaket i U1. Denne har ope alle kvardagar kl. 07.00 - 22.30, og frå 08.00 til 22.30 i helg/heilagdagar


    Resepsjonsarealet som finst i trinn 1 vil frå september 2023 bli gjort om til base for vektarar frå hospitaldrift, og bemannast med vektar 24/7. Her er vektar tilgjengeleg for pasientar og besøkande for enklare førespurnadar og spørsmål.

    Du treng ikkje å sitte utanfor behandlingsrommet å vente. Både vaksne og barn kan vente både ute og inne. I inngangsetasjen er det leikerom, lounge, kafé og fleire opphaldsareal. Det er også eit stort leikerom til venstre for den store trappa i U1.  


    Ventesonene nær behandlingromma er godt merka. Du vil få SMS om å gå til ventesona når det nærmar seg timen.  

    Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

    ​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset​

    Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
    For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

    Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.