Fenotyping av sjølvrapporterte helseprofilar hos pasientar i alder 80 år og 90 år etter gjennomført utblokking av hjartets kransårar

Blant pasientar i alder ≥80 år har utblokking av hjartets kransårar (PCI) saman med optimal medisinsk behandling vist å vera beste behandlingsmetode. Der er likevel avgrensa informasjon om sjølvrapportert helsetilstand blant dei eldste eldre som får gjennomført utblokking av hjartets kransårar. Dette inkluderer fysisk og mental helse tilstand, helserelatert livskvalitet, symptom på angst og depresjon og førekomst av angina smertar. Eldre menneske er svært ulike når det gjeld fysisk og mental funksjon, kognitiv status og i forhold til sosial situasjon. Kronologisk alder er ikkje alltid samsvarande med biologisk alder, og talet på tilleggslidingar og skrøpeleghetsstatus kan forverra helseutfallet.

Studien nyttar latent profilanalyse, ein person-orientert tilnærming kor formåla er å identifisera grupper med ulike helseprofilar baserte på spesielle kombinasjonar av den sjølvrapporterte informasjon som inngjekk i studien. Vidare blir det undersøkt om identifisering av helseprofilar som karakteriserer helsetenestebehovet til eldre pasientar kan gjera helsetenestene meir persontilpassa etter utblokking av kransårane.

Meir spesifisert så var formålet med studien å fenotype sjølvrapporterte helseprofilar hos pasientar i aldersgruppa åtti og nitti år, 2 månader etter gjennomført PCI. Vidare å undersøkja kva sosiodemografiske, kliniske og livsstil særdrag som hadde ein samanheng med desse profilane. 

Følgjande sjølvrapporterte instrument inngjekk i studien: Fatigue (energiløyse) skala, RAND-12 med sumskår for fysisk og mental helse, Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) sumskår for angst og depresjon, Myocardial Infarction Dimensional Assesment Scale (MIDAS) med 4 av sumkårane for; fysisk og mental helse status, uvisse og avhengnad og Seatle Angina Questionnaire med sumskår for fysisk avgrensing, livskvalitet og førekomst av angina symptom.  

Til saman inkluderte studien 270 pasientar rekrutterte frå CONCARDPCI studien[RKJ1] , og 3 helseprofilar vart identifiserte med følgjande fordeling av pasientane:

Den «Dårlege» helseprofilen (29%) inkluderte pasientar med lågaste skårane på dei sjølv-rapporterte instrumenta. Desse pasientane hadde høgt nivå av fatigue, lågt nivå av fysisk og mental helse, høgt nivå av angst og depresjon, høgt nivå av uvisse og avhengnad, lågt nivå av livskvalitet og månadlege tilfelle av angina symptom.

Den «Moderate» helseprofilen (39%) inneheldt pasientar med moderat til høge skår på dei sjølvrapporterte instrumenta. Desse pasientane rapporterte moderat nivå av fatigue, høgare nivå av mental helse samanlikna med fysisk helse, høgare nivå av depresjon samanlikna med angst, moderat nivå av uvisse og avhengnad, høgt nivå av livskvalitet og fråvær av angina symptom.

Den «gode» helseprofilen (32%) inneheldt pasientar som generelt hadde høg skår på alle dei sjølvrapporterte instrumenta.

I studien vart univariat logistisk regresjonsanalyse brukt for å identifisera samanheng mellom dei 3 helseprofilane og sosiodemografiske, kliniske og livstil karakteristika. Resultatet vart som følgjer:

Eldre som vart plassert i den «Dårlege» helseprofilen samanlikna med den «Gode» helseprofilen, hadde høgare alder, var kvinner, hadde diabetes frå tidlegare, var skrøpelege, budde åleine, hadde eit lågt utdanningsnivå og eit lågt aktivitetsnivå. 

Eldre som vart plassert i den «Dårlege» helseprofilen samanlikna med den «Moderate» helseprofilen kom frå Danmark versus Noreg, hadde høgare alder, hadde diabetes frå tidlegare, var skrøpeleg og hadde eit lågt aktivitetsnivå.

Eldre som vart plassert i den «Dårlege» helseprofilen samanlikna med den «Moderate» helseprofilen var kvinner, hadde ein cerebrovaskulær sjukdom frå tidlegare, var skrøpeleg og hadde eit lågt aktivitetsnivå.

Likevel viste vidare analysar (multinominelle logistiske regresjonsanalysar) at det å vera skrøpeleg (OR 2.50, 95% CI 1.17–5.33, P=0.017), ha eit lågt aktivitetsnivå (OR 0.49, 95% CI 0.39–0.95, P= 0.003) og lågt alkoholinntak (OR 0.61, 95% CI 0.39–0.95, P=0.028) hadde ein statistisk samanheng med å bli plassert i den «Dårlege» helseprofilen versus den «Gode» helseprofilen. Høgare alder (OR 1.19, 95% CI 1.03–1.37, P=0.020), lågare aktivitetsnivå (OR 0.64, 95% CI 0.43–0.97, P=0.034) var assosiert med å bli plassert i den «Moderate» helseprofilen samanlikna med den «Gode» helseprofilen.

Samanfatta så viste denne studien at rundt 70% av dei inkluderte pasientane vart plasserte anten i den «Moderate» eller den «Gode» helseprofilen 2 månader etter gjennomført PCI. Dette indikerer at invasiv behandling lettar sjukdomsbyrda til eldre pasientar med koronar sjukdom. Vidare viser resultata at den eldre pasientgruppa er ulik. Det bør derfor ønskjast å tilby ei persontilpassa oppfølging i tida etter utblokking av hjartets kransårar.

Les artikkelen her: Phenotyping Self-Reported Health Profiles in Octogenarians and Nonagenarians After Percutaneous Coronary Intervention: A Latent Profile Analysis