Om stemningslidingar / affektive lidingar

Kva er bipolar liding?

Bipolar liding er knytta til episodiske forandringar i stemningsleiet. Ordet bipolar betyr «to polar» og representerar mani (oppstemtheit) og depresjon (nedstemtheit).
 
Om du har bipolar liding vil humøret ditt svinge meir enn kva andre menneske opplever. Mani er eit viktig kjenneteikn ved sjukdommen. Manien startar ofte brått og kan vare frå to veker til fleire månader. I desse periodane kan du sette deg sjølv i vanskelege og alvorlege situasjonar ved til dømes sette i gang mange prosjekt samstundes, handle mykje på kreditt eller spele på pengespel.
 
Eit anna kjenneteikn er depresjon. Du kan oppleve at du har mindre interesse for ting du tidlegare satt pris på, at du har vanskar med å komme i gang med aktivitetar - alt frå daglege gjeremål til skole og jobb.
 
Til vanleg rammar sjukdommen i ung alder, oftast seint i tenåra, men sjukdommen kan òg bryte ut før tenåra og i vaksen alder. 

​Kva er ein depresjon?

Ein depresjon er ein psykisk liding som verkar inn på humøret, følelsane og åtferda. Frå tid til annan vil alle kjenne seg triste og einsame. Livet går opp og ned, og desse følelsane er naturlege.
 
Men om ein slit med negative følelsar, likegyldigheit, dårleg konsentrasjon og lågt energinivå over lang tid og du ikkje fungerer i kvardagen, då kan det vere ein depressiv liding. Om lag 20 prosent av befolkninga vil oppleve ein depresjon som treng behandling i løpet av livet.

Våre tenester

Ved Psykiatrisk poliklinikk for stemningslidingar tilbyr vi utgreiing og behandling til pasientar med bipolare eller depressive lidingar.

Tilvising

Pasientar frå 18 år og oppover kan tilvisast Psykiatrisk poliklinikk for stemningslidingar. ​Avdelinga tar imot tilvisingar frå behandlarar ved distriktspsykiatriske senter (DPS), psykiatriske avdelingar, privatpraktiserande psykiatrar eller psykologar.

Fastlegar kan tilvise til gruppebehandling - «Mindfulness»-kurs og Psykoedukasjonskurs.

Tilvisingsrutinar

Tilvising til poliklinikken må innehalde ein kort gjennomgang av sjukdom, utvikling, hovuddiagnose, aktuelle problemstillingar - og ønske om utgreiing og behandling. Annan relevant journaldokumentasjon kan leggjast ved.

Tilvisinga kan sendast via DIPS som anten primær eller sekundær tilvising. I DIPS - velg «avd. STE-HBE, seksjon Psykiatrisk poliklinikk HBE».

Helse Bergen HF
Haukeland universitetssjukehus
Psykiatrisk klinikk
Psykiatrisk poliklinikk for stemningslidingar
Postboks 1400
5021 Bergen​

Utgreiing

​Ved Psykiatrisk poliklinikk går vi gjennom pasientens tidlegare behandling. Vi ser på utgreiing og differensialdiagnostisk vurdering for pasientar som har prøvd ulike behandlingstilbod for depresjon og bipolar liding, og som står i fare for å utvikle kroniske plagar.

Under utgreiinga tar ein i bruk både biologiske og nevrobiologiske undersøkingar, mellom anna EEG og MR.

Poliklinikken tilbyr òg nevropsykologisk utgreiing ved teikn på kognitiv svikt. Dette kan gjer ein først etter ein grundig gjennomgang av pasientens vanskar. Utgreiinga går føre seg over ein eller fleire dagar.

Behandlingstilbod

Poliklinikken tilbyr behandling til pasientar med moderate eller alvorlege depressive symptom. ​​​​​Pasientar som blir innlagt for første gang eller som nyleg har fått ein affektiv diagnose, kan få behandling med medisinar og psykoterapi. ​Avdelinga tilbyr òg strukturert sjukepleiefagleg rettleiing. 

Dette er eit behandlingsalternativ for pasientar med moderate til alvorlege depressive tilstandar, som ikkje har hatt forventa effekt av behandling med medisinar. Pasientane må ha vore gjennom minst to behandlingar med medisinar utan effekt. ​

Ved TMS-behandling er pasienten vaken og sit i ein komfortabel stol i eit lyst og triveleg rom, medan han / ho får behandling. Under behandlinga blir eit apparat som sender ut repetitive magnetbølger, ført over ulike delar av hovudet. Desse gjentatte magnetbølgene verkar aktiverande på hjernebarken som ligg under, og dette kan gi betra kognitiv funksjon. 

Ein full behandlingsserie går over 2-4 veker, med dagleg behandling fem dagar i veka. Kvar behandling varer i ca. 10 minutt.

Psykoedukasjonskurs
Dette er eit kurs der pasientane blir undervist i den psykiske sjukdommen dei lid av. I staden for tradisjonell gruppeterapi der ein snakkar med kvarandre og ein gruppeleiar, så skal pasienten lære mest mogeleg om eigen sjukdom. Dette vil gjere pasientane betre rusta til å handtere lidinga.

Kurset er for pasientar med bipolar liding og går ein gong i veka over 10 veker med 2 timar per gong. Vi tilbyr også kurs for pårørande. Desse går over to kveldar.

Dette kurset er eit gruppetilbod for pasientar med stemningslidingar. «Mindfulness» er eit verktøy eller ein metode til sjølvhjelp der ein jobbar med psykiske vanskar ved å observere følelsane på ein nøytral måte. 

Ved å gjere deg sjølv meir bevisst på korleis du har det, utan å forsøke å endre følelsane, kan du bli flinkare til å styre reaksjonane på alt som skjer rundt deg.

Kurset går over 8 veker med 2 timar kvar gong. I tillegg har pasientane heimearbeid. Gruppa blir samla 1-2 ganger etter kurset er avslutta. 

Meir informasjon om affektive lidingar

Foreiningar og organisasjonar